Plukken maakt je blij
Midden augustus en voor de meesten nog volop zomer. Vanuit sommige tradities start er nu het vijfde seizoen: de nazomer. Een zachte overgang naar de herfst, daar houd ik wel van. Zelf ben ik net terug van enkele heerlijke weken Franse Pyreneeën in mijn busje, op zoek naar een plek om te leven. Maar dat is een verhaal voor een andere keer. 

Duizenden Duizendbladen
Ik plukte er euhm duizenden Duizendbladen, liet me gaan met Sint-janskruid die nog tot ver nà Sint Jansdag 24 juni bloeide boven in de bergen bij Montvallier.  Wout stopte voor een elfde keer zodat ik Wilde marjolein kon vangen en de Guldenroede sierde ons busje met zijn gele pluimen. Oja, en laat ik de Bijvoet niet vergeten. Dit alles omdat ik nu eenmaal graag spot, pluk en bewaar, maar ook met het oog op de smudgestick workshop eind september waar deze planten voor extra magie zorgen op creatieve manier.

Vaarwel bloemen, welkom shiny bessen
De bloemige zomer wordt langzaamaan ingeruild voor de volgende fase; die van vruchten en zaden. Het rad van de natuur is een tikkeltje verder gedraaid, heb je vast zelf ook al gemerkt als je de natuur in trekt en rondom je kijkt.
Sommige zomerbloeiers staan nog fier te wezen, zoals de Goudsbloem die van geen ophouden weet. De najaarsbloeiers op hun best; Guldenroede, Boerenwormkruid, Kattenstaart. Bij sommigen is het einde in het zicht al laten ze zich niet kennen, zoals onze fiere Rimpelroos en een verdwaalde Sint-janskruid.
Maar het zijn de vruchten die deze dagen shinen: Rozenbottels, vlierbessen, braambessen, meidoorn- en sleedoornbes. Voor de wildplukkers onder ons heb je vast al interessante zaden gespot:  die van de Berenklauw, Look-zonder-look en de Brandnetel. 
♡ Concrete tips lees je verder in het artikel.
Daarna komen de wortels aan de beurt, maar dat is nog niet voor nu.

Ritme van de seizoen: van blad tot wortel
En zo volgen we als wildplukker -bewust of onbewust- het ritme van de seizoenen:
🍃 Prille blaadjes en eerste mini bloempjes in februari en maart. 
🍃 Kleine bloemen steeds vaker en blaadjes die het plukken de moeite waard zijn (lees: groter) in april en mei.
🍃 Vollenbak ingewikkelde en prachtige bloemenconstructies, de ene nog mooier dan de ander: juni,  juli en begin augustus
🍃 Tijd voor najaarsbloeiers, vruchten en zaden: eind augustus, september en stukje oktober.
🍃 Worteltijd vanaf oktober.


Cyclisch geluk
Wildpluk laat je meedeinen op het cyclische van het leven; elk einde is een nieuw begin en een jaartje later maken we het opnieuw mee, maar dan weer een tikkeltje anders.  Planten staan niet standaard volgend jaar op dezelfde plek, ze laten ons wat zoeken, vinden en soms ook teleurgesteld zijn. Niets blijft hetzelfde, en dat is maar goed ook. Het cyclische is van nature hoopvoller dan ons gekende lineair denken. Dat gaat van jong naar oud en dan is het gedaan. 

Reflectie
Sta je zelf stil bij het cyclische in jouw leven?  Bij het ritme van komen en gaan en terugkomen en opnieuw gaan?
De kortste cyclus is je ademhaling; in en uit. Het opkomen en het ondergaan van de zon; dag en nacht.  De 28 dagen cyclus van de maan (en jezelf).  De seizoenen, levensfasen,... 

Ritueel
maak eens een tijdje tijd om bijvoorbeeld de zon ‘s morgens welkom te heten en ze ‘s avonds een afscheidje te wensen. Of enkele minuten ‘s avonds om naar de maan te kijken. Niet één keer, maar herhaaldelijk, om een ritme te creëren en zachtjes aan de veranderingen te zien; dagen worden korter, maantje neemt toe,... 


Go out & have fun: tips
♥  Najaarsbloemen: Goudsbloem, Guldenroede, Boerenworm en Bijvoet
Ideaal moment om Goudsbloem te drogen voor thee of er olie van te maken.  Verzamel Guldenroede en laat hem drogen voor thee; supergoed voor je nieren. Boerenworm en Bijvoet: toppers in je smudgestick of droogboeket.

TIP: drogen doe je steeds donker, warm, droog en goed geventileerd. 

♥  Zaden: Look-zonder-look en Brandnetel
Mijn toppers zijn zonder enige twijfel de zaadjes van Look-zonder-look (zie foto hieronder);
​heerlijk pittig, passen bij quasi al je gerechten, zijn antibacterieel (goed bij keelpijn dus) en laten zich makkelijk drogen en dus bewaren. Wat wil je nog meer?
Op nummer twee staan de zaadjes van de Brandnetel: lokaal powerfood. Handjevol op je muesli of spaghetti. Al gebruik ik ze zelf het liefst zo, uit het vuistje, voor wat extra energie.  Hier lees je er meer over. 

♥  Vruchten: Rozenbottel, Meidoorn, Vlier
Die zie je vanzelf wel als je naar buiten gaat. Mijn toppers voor nu:
Rozenbottel van de Rimpelroos: lekker uit het vuistje of je kan er ook een soort ketchup mee maken, al dan niet samen met Meidoornbes.
De meidoornbes verzamel ik standaard elk jaar om er tinctuur van te maken. Deze werkt heel ondersteunend bij het gezond houden van je aders.  Op de workshopdag "van plant tot medicijn" in oktober kom je alles te weten over je eigen tinctuur maken.
Vlierbessen om er bijvoorbeeld Braam-&Vlierbes confituur van te maken of Vlierbes elixir, gebaseerd op het recept van Anntje Peeters.  


Ten slotte: be safe
Pluk enkel waar je 100% zeker van bent, er zijn ook effectief (dodelijk) giftige planten in onze Vlaamse natuur.  Verzamel je planten op niet vervuilde plekken en pluk steeds met respect voor natuur en omgeving.  Weet dat je altijd welkom bent op één van de wildplukwandelingen of voor een diepgaand wildpluk jaar tijdens het jaartraject eetbare wilde planten dat start in maart 2026.

Laat gerust weten hoe jij deze overgang van zomer naar herfst ervaart als wildplukker of simpelweg natuurmens!

Wildgroene groeten, 
Angélique

Regelmatig krijg ik de vraag of ik mezelf meer als een wildplukker beschouw of als een herboriste? 
De mensen die me al wat langer kennen, weten dat ik 1) niet graag kies en 2) niet zo houd van vakjes :-)
Mijn antwoord zal, afhankelijk van het moment & mijn mood, iets zijn als:
“Ja hoor; een wildplukkende herboriste” of “Eerst was ik herboriste, dan wildplukker en nu gewoon… mijzelf”
of “What’s the difference again?  ;-) “

        《 verder in artikel: volg je best eerst wildpluk- of herboristenopleiding 》

Weet jij het? Het verschil tussen beiden?

Ik struikel zelf nog over de niet-officieel bestaande definitie van wildpluk, daar begint het al mee.  Is het wildpluk wanneer je duizendblad oogst in je tuin?  Ook als je de plant kocht bij EcoFlora? Beschouw je het als wildpluk wanneer je in een park wilde marjolein plukt uit het kruidentuintje? En wat met je tijm plant uit Delhaize op je aanrecht?
Mij maakt het eerlijk gezegd geen hol uit, al vond ik het er lichtjes over gaan toen mijn lief enkele jaren terug de keuken binnenkwam met warmoes in zijn handen en smalend zei “voila se, ik ben ook een wildplukker”.  Aangeplante groenten oogsten in je tuin telt niét mee als wildpluk, daar ligt mijn lijn :p 

Een hardcore wildplukker trekt de natuur in en herkent de planten, en oogst ze op een respectvolle manier om ze te eten. Yep, uit het vuistje. Het plukken zelf hoeft niet wild te zijn en kan zeker ook mindfull en peacefull.  You do you ;-) 

Stel: je verzamelt en neemt je pluksel mee om het thuis te wassen, mee te koken of te laten drogen. Je droogt je rode klaver voor hormoonbalancerende theetjes (lees hier meer over), maakt sparrentopjes siroop en droogt brandnetelzaad als redbull vervanger. Je voelt het al. Nog voordat je het zelf door hebt is het van dat: wildpluk meets herborisme:
je plukt wilde planten en gebruikt ze medicinaal.

 Belangrijkere vraag in welke vakjes dit alles thuishoort is de vraag:
waar zijn voeding en medicijn losgekoppeld geraakt van elkaar? 
Want ooit was dit niet zo.  Lang, lang geleden, ten tijde van Hippocrates nog voor de geboorte van de eventuele Jezus, klonk er al deze wijsheid:
“Let food be thy medicine, and let medicine be thy food.”
Het in overweging nemen waard, lijkt me, als de grondlegger van onze Westerse geneeskunde het al zei, niet? 
Beetje gek toch dat we medicijnen liever (of louter makkelijker?) in pil-vorm nemen dan dat we lekkere, geneeskrachtige wilde planten in onze voeding gebruiken. 
Gewoon. Omdat het kan...
...én werkt.
Zelfs mijn psycholoog is tegelijkertijd voedingsconsulent:
healthy food, healthy mind en ons lichaam zit er happy hotdog-wise tussenin. 

Zouden we niet beter deze krachtige planten dagelijks op ons bord brengen; toppingske van look-zonder-look zaad (antibacterieel), pesto’tje van daslook (cholesterolverlagend) en likeurtje van meidoorn (houd je aderwanden flexibel).
Maar goed, het ging over wildplukkende herboristen. Laten we niet té ver afdwalen.  Enkele eeuwen voor Christus lijkt me wel ver genoeg. Terug naar mijn eigen bewandelde pad en wat jij daar uit kan leren.


MY JOURNEY: van herboriste tot wildplukker tot ….
Zelf studeerde ik twee jaar voor herboriste bij Syntra en ronde mijn opleiding in 2010 af; ik kende inhoudsstoffen zoals alkaloïden, flavonoïden, slijmstoffen en looistoffen, goochelde met de Latijnse namen van de meest geneeskrachtige planten voor luchtwegen, hart- en bloed, zenuwstelsel en huid.  Ik wist hoe ik zalfjes, crèmes en tincturen moest maken en was vertrouwd met de mens, zijn anatomie en pathologie.  Wat ik NIET wist na mijn herboristenopleiding: hoe de planten eruit zien (buiten dan een afbeelding in de cursus), òf ze voorkomen in onze natuur, waar je ze kan vinden, hoe je ze kan herkennen en -vooral- veilig weet te oogsten.
Jarenlang bestelde ik mijn sintjanskruid, hopbellen, moederkruid- en alle andere tincturen online. Met mijn diploma in de hand helemaal overtuigd van al het goeds dat de planten me kunnen brengen, maar te onzeker om ze zelf uit de natuur te halen.  Zo jammer… en een gemiste kans.  Want stout gezegd vind ik dat een échte herborist zélf zijn planten ‘vangt’.


ANNO 2025
Tijdens mijn depressie enkele jaren terug, kneep ik er tussen uit en logeerde enkele weken in een woonwagen bij samenleefplek Het Abtshof in Haspengouw. Daar op het platteland in Borlo en met een lege agenda kwam wildpluk op mijn pad. Met trouwe viervoeter Mila aan mijn zij en het inspirerende groene boekje “200 eetbare wilde planten” (check it out & doe het jezelf cadeau!) in mijn hand, mondde mijn zwerftochten in de natuur steeds uit in méér groensel op mijn bord en kruiden in de thee.  De natuur werd mijn supermarkt (handig tijdens corona!): home made njammie food en gezonde middeltjes als nieuwe dagelijkse gewoonte.  Al dat plukken was niet enkel helend voor mijn donkere ziel, het was ook het begin van mijn wildplukcarrière en zo werd ik herborist én wildplukker.  
Na mijn syntra herboristenopleiding,  deed ik een jaaropleiding wildpluk bij Marion De Kort en hup, daarna nog eens een herboristenopleiding van één jaar, Dodonaeus bij Maurice Godefridi.   Zo geraakte alles verweven tot een mooi geheel van comfortabel zijn met planten herkennen én ze te gebruiken. En dat geef ik graag door.  


JIJ 
Heb je al herboristenervaring achter de rug?
Nice! Vul deze diepgaande kennis aan met méér de natuur intrekken en contact maken met de planten. Leer ze herkennen, hun onderlinge samenhang en wat je er in de keuken mee kan uitspoken! 
Je zal supermakkelijk mee zijn in het wildplukverhaal, de inhoudsstoffen en dus de werking (en smaak) van de planten.  Je gaat plezier halen uit het zelf verzamelen van de planten die je wil verwerken en zekerder te zijn van waar je kan plukken.   
»» Check zeker het verdiepende wildpluktraject! 

Vraag je het me vandaag, dan had ik het liever andersom leren kennen.  Dan was ik het liefst begonnen bij de plant zelf om van daaruit te zien wat ik er mee kan doen; met wildpluk dus.   Ik geloof meer in het idee van starten in de praktijk en daar je theoretische kennis aan koppelen eens je de basis onder de knie hebt.  En voor mij is de basis: naar buiten gaan en de planten herkennen.  
Ben je zelf nieuwsgierig naar dit alles en weet je niet waar te starten? 
»» Bekijk onze basis jaartrajecten eens: 
je start vanaf nul en gaandeweg leer je wilde planten culinair en medicinaal gebruiken.  



EIND GOED, AL GOED
In the end maakt het niet uit via welk deurtje je inzet op jouw wilde plantenkennis; je zal hoedanook leren wat er op dat moment jouw interesse vangt. Jouw keuze zal sowieso de juiste zijn.  Ik wens je vooral veel plezier toe met het bewandelen van de weg.  Want daar gaat het uiteindelijk om ;-) 
Lees hier wat het jaartraject jou brengt. 
We starten in maart 2025. 

Over supermarktwezens, dopamineshotjes, absurditeit en vloekend prutsen.
En over wilde planten off course

Zoals je zelf ongetwijfeld gemerkt hebt, loopt het in de winter anders met je energie dan in de zomer, de lente en ja, de herfst.  Tijd om naar binnen te gaan, net zoals in de natuur gebeurt:
planten sturen hun voeding naar de wortel, stimuleren de kiemkracht van de zaden, maken alles klaar om binnen enkele weken te groeien.   Hoe pak jij deze maanden aan?  Korte reflectievragen onderaan om je te inspireren.

Zelf probeer ik zo goed als mogelijk het ritme van de seizoenen te volgen, voor zover dit mogelijk is hier in deze westerse maatschappij, waar een baas evenveel productiviteit van je verwacht in december als in juni.  Crazy world we live in, right? :-)

Voor alles een tijd
Ben je een beetje met wildpluk bezig, dan heb je al gemerkt dat voor alles een tijd is: in het voorjaar oogst je jonge frisse blaadjes boordevol met die vitaminen, mineralen en bio actieve stoffen voor jouw après-winterlichaam.  Brandnetel, akkerkool, dovenetel, ... Ze zijn er om je te helpen: afvalstoffen af te voeren en voedingsstoffen toe te voegen.  Enkele weken of maanden later is het de tijd aan de bloemen: moerasspirea, valeriaan, guldenroede, duizendblad, de onopvallende bloemen van de bijvoet, de prachtige kroonbladen van de rimpelroos en de complexiteit van de schermbloemigen.  Wat een kleurrijke beleving!  Richting september smullen we van zaden, vruchten, rozenbottels om nog wat verder in het jaar de focus te verschuiven naar de wortels (zie verder). 
Het zou totaal absurd zijn om heel het jaar door bloemen te willen, right?   Dat is simpelweg niet de bedoeling. Voor alles is een tijd. 

Wat dan met wildpluk in de winter? 
Ergens gaan we mee in het trager ritme, de overvloed die langzamerhand minder en minder wordt, omdat we zelf ook minder nodig hebben. Zelf geef ik geen wildplukactiviteiten in de winter, wat niet betekent dat je geen wild voedsel meer vindt, uiteraard:  paddenstoelen, bushcraftwise de koolhydraatrijke wortels en jonge frisse blaadjes.  Voorlopig waag ik me niet aan het eten van paddenstoelen en houd ik me bij blad en wortels.  Steeds met respect naar de andere planeetbewoners: de rupsen en eekhoorns, het roodborstje en de woelmuis.  Ze hebben het meer nodig dan wij, supermarktwezens. 




WILDPLUK VOOR JOU
(lijst niet volledig maar hier mijn favorietjes)
- look zonder look, de jonge blaadjes wanneer de plant in zijn eerste stadium is
- vogelmuur, jonge frisse blaadjes, check de bermen
- kleefkruid, heel jonge topjes, voor ze 'kleven'
- madeliefje, bloempjes en blaadjes, veel vitamine C en A
- paardenbloem, fris nieuw blad en wortel (zie mijn recept voor paardenbloemwortelkoffie)
- teunisbloem, wortel wanneer de plant in zijn rozetfase is
- geel nagelkruid, de wortel die naar kruidnagel geurt en proeft
TIP: je vindt een handige oogstkalender achteraan in het groene boekje "200 eetbare wilde planten"


​

Mijn winter
Ik ben blij dat ik mijn leven zo heb ingericht dat ik zelf in wintermodus kan zijn; 
tussen midden november en begin maart geef ik geen workshops, wandelingen of opleidingen,
waardoor er ruimte is om backstage orde op zaken te stellen.
Om mezelf te verrijken; from the inside out :-)
- een cursus schrijven rond de theorie van wildpluk & wildplukplanten; 
- vloekend prutsen aan een vernieuwde website, eentje met automatisch betalingssysteem;
investering in toekomstige efficiëntie & daardoor peace of mind, yes please! 
- bijstuderen: fytotherapie bij Maurice Godefridi en gezondheidscoach bij Syntra.


Persoonlijke insight
Sidenote: dit alles kan enkel en alleen omdat ik geleerd heb dat oneindige groei een illusie is.  Geen yang zonder de yin, geen extraverte maanden zonder rustige wintermaanden. Van nature ben ik een 200% (daar heb je het al) ochtend & lentemensje dat liever knalt op koffie dan in haar eentje omgaat met leegte en stilte.  Enkele zot zware levenslessen leerden me ondertussen dat oneindige groei niet de bedoeling is en al zeker niet duurzaam. Slow down'en in de winter, veel alleen tijd bij de kachel en geen dopamineshotjes van het lesgeven, maakt dat deze maanden niet enkel peace & calm zijn voor deze wilde vrouw. Ieder zijn uitdaging ;-) 


Winterse inspiratievragen voor jou
? hoe zit het met jouw balans tussen naar buiten en naar binnen?  tussen geven en ontvangen?
welke zaken van afgelopen jaar maakten jou blij, gaven je een goed gevoel?
? neem je deze dagen genoeg tijd om stil te staan? voor reflectie?  
? wat mag er volgend jaar meer aandacht krijgen in je leven?
? op welke manier kan je dit ondersteunen? aandacht geven, uitspreken, actie ondernemen?
? wat heb jij nodig om deze winterse maanden ontspannen te beleven? om rust te ervaren?
? over welke zaadjes, projectjes of ideeën wil je nu mijmeren of invoelen? 

Zo!
Goed yin-yangen, veel plezier met het spotten & plukken van die zalige wildplukplantjes.  
Geniet van de wintervibe! 

Angélique x

Regelmatig krijg ik de vraag welke wildpluk- of kruidenboeken ik aanraad.  Twee decennia kwam die vraag vooral uit het gebrek aan interessante kwalitatieve lectuur. Anno 2024 wordt de vraag om richting eerder gesteld omdat je het bos door de bomen niet meer ziet (of is het omgekeerd).   Dille & Kamille, Hema en daarnaast offcourse alle boekenwinkels puilen zowat uit met boeken die je aanmoedigen de natuur in te trekken, je gezondheid in eigen handen te nemen of te gaan craften met pluimen, stenen en zelfgemaakte verf. Er heerst een 'natuurlijke' trend, zoveel is duidelijk.

Space is everything --> kwaliteit boven kwantiteit
Voor diegene die me een beetje kennen, die weten dat mijn guilty pleasure (naast koffietjes) gaat over het aanschaffen van boeken. Love it!  Ken je me nòg iets beter, dan weet je ook dat ik in een yurt leef; zo'n relatief klein rond huis.  Dat maakt dat plaats ... een dingetje is. Enkele jaren terug volgde ik mijn dopamine advisors en schafte ik elk wildplukboek dat op de markt kwam, meteen ook aan (zelfstandige, kosten maken, you know). Nu, drie grijze haren en heel wat levenswijsheid rijker, zit ik in een semi-verzadigde toestand en stel ik strengere eisen aan de boeken die mee in mijn ronde huis mogen wonen. 

Dit alles maakt, dat ik, als ervaringsdeskundige, JOU graag enkele tips geef.  Niet over de allerleukste, superschattige, flashy natuurboekjes die je laten wegdromen bij een latte machiato maltesers on the top. Daar zorgt je eigen dopamine systeem wel voor als je ze ziet ;-)   
Maar tips voor net die boeken, die je nog laaaaaaang gaat gebruiken. En die gaan maken dat je met deze toppers, helemaal zélf en analoog kan gaan wildplukken:
- van het herkennen van een plant 
- het op naam brengen
- weten hoe (on)eetbaar hij is. 
Yep. The baseline als je jezelf als wildplukker wil beschouwen.  

Bonus: ben je net zoals ik een herborist-wildplukker?  Op het einde geef ik je nog enkele extra tips. 

VOOR JOU

DEEL 1: hoe herken je een plant en breng je hem op naam
(zonder enkel te vertrouwen op een app)
Door een Flora.   Er zijn er heel wat, maar ik gebruik vooral de Nederlandse Flora en Wilde planten van de Benelux (plantentuin van Meise) en ga ook enkel deze twee bespreken. 
Wat is een flora?  Kort gezegd loodsen deze boeken je aan de hand van vragen (sleutels), door een trechter zodat je uiteindelijk uitkomt bij de plant die je voor je hebt. Je brengt de plant op naam aan de hand van uiterlijke kenmerken. 

Laat ons eerlijk zijn: dit vraagt tijd, aandacht én een vocabulaire die we niet standaard gebruiken.  Het is een taal op zich, die je gaandeweg kan leren. Elk boek heeft een duidelijke index met verklaringen voor die botanische termen, al dan niet met foto's of tekeningetjes erbij. 

Nederlandse Flora
Heeft een duidelijke structuur om bij de volgende vraag uit te komen en een duidelijk overzicht per plantenfamilie.  Het boek werkt met tekeningen, die je helpen om op details in te zoomen.  Je vindt nog vele informatie per plant, wanneer je de codes beter kan interpreteren. 
>BESTEL HEM HIER<

Voordelen:
duidelijke structuur om te volgen
mooie layout
Nadelen:
ik vind de tekeningen niet altijd helpend
ik mis soms een overzicht van alle eigenschappen van de plant



Wilde planten van de Benelux, een veldgids
Dit boek is werkelijk een pareltje. Telkens vind je aan de rechterzijde een zwarte pagina met foto's van elke verschillende soort van de plant.  Links staat er in woorden beschreven wat de eigenschappen zijn, met telkens het belangrijkste verschil in kenmerken met de voorgaande of volgende soort.  Het boek is grotendeels ingedeeld in plantenfamilies. De kleurenfoto's maken het makkelijk wanneer je twijfelt tussen bepaalde soorten, om visueel meer duidelijkheid te brengen. 
>BESTEL HEM HIER<

Voordelen:
kleurenfoto's van hoge kwaliteit
planten uit de Benelux
verspreidingsgraad (helpt bij inzicht)
Nadelen:
iets minder duidelijke vragen om tot het antwoord te komen

Conclusie
Ik werk graag met de beide flora's, omdat ze elk hun meerwaarde hebben. Als ik moet kiezen, ga ik voor die van Meise, omdat de kleurenfoto's goed werken om bij twijfel toch een keuze te kunnen maken.   

Tip
Ben je gemotiveerd om meer inzicht te krijgen in hoe een plant opgebouwd is en welke botanische termen hierbij horen? Dan raad ik je zeker dit vrolijke en superheldere boekje aan:
Geïllustreerd botanisch woordenboek


NEXT
​In volgende blogpost: DEEL 2 hoe weet je welke plant eetbaar is, hoeveel je ervan mag eten, of je hem rauw of beter gekookt eet,...